ရပ္ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးျပန္လည္ေရြးခ်ယ္ျခင္းနွင့္ #ဒီမိုကေရစီမွတ္ေက်ာက္
#ရပ္ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးျပန္လည္ေရြးခ်ယ္ျခင္းနွင့္
#ဒီမိုကေရစီမွတ္ေက်ာက္
ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အသက္ဟာ Rule of law လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ျပဌာန္းထားတဲ့ ဥပေဒနည္းလမ္း အတိုင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္းလို႔ ဆိုလိုတာပါ။
ဥပေဒ အထိန္းအကြပ္မရွိဘဲ ထင္ရာစိုင္းျခင္းဟာ အာဏာရွင္ စနစ္ပါဘဲ။ အာဏာရွင္စနစ္ကိုေတာ့ ဘယ္သူမွ လိုလားေတာင့္တၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ အာဏာရွင္စနစ္ကို ေတာ္လွန္ခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီဆိုတာကို တတြတ္တြတ္ေအာ္ခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီအေရး လႈပ္ရွားခဲ့တဲ့ အစိုးရ လက္ထက္မွာ နင္ လားဟဲ့ ဒီမိုကေရစီ လို႔ ေမးရပါေတာ့မယ္။ အာဏာရွင္စနစ္ဆိုတာမွာေတာင္ ကြန္ျမဴနစ္အာဏာရွင္စနစ္ မဟုတ္။ စစ္အာဏာရွင္ထက္လည္း လက္ေစာင္းထက္ေနတယ္။ ဒီေတာ့ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ကို တည္ေထာင္ေနသလား ဆိုတာ ေတြးစရာ ျဖစ္လာျပီ။
အခုရက္ပိုင္းမွာ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားကို ျပန္လည္ ေရြးခ်ယ္မယ္လို႔ သတင္းေတြ ထြက္ေနပါတယ္။ တခ်ိဳ႕နယ္ေတြမွာ ေၾကညာေနျပီလို႔ေတာင္ ၾကားရပါတယ္။ ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ဟာ ဥပေဒနည္းလမ္းတက် လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ဟုတ္မဟုတ္ဆုိတာ ေျပာစရာ ျဖစ္လာပါျပီ။
ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒသည္ ပထမအႀကိမ္ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းမွာ ဒီမိုကေရစီေခတ္ ပထမဆံုး ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ဥပေဒအမွတ္ ၁ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ဥပေဒ
၂၀၁၂ ခုနွစ္ မွာ ပထမအႀကိမ္ ျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ား အေနျဖင့္ ဓမၼခိုင္းေစမႈ
ကို တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၆ခုနွစ္မွာ ဒုတိယအႀကိမ္ ျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားရဲ႕ ရာထူးသက္တမ္းကို သတ္မွတ္ခဲ့ျပီး သက္တမ္းသည္ သုံးႀကိမ္ထက္ မပိုေစရ လို႔ တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒုတိယအႀကိမ္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ သက္တမ္းတြင္ ၂၀၁၆ ခုနွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂ ရက္ မွာ တတိယအႀကိမ္ ျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ တတိယအႀကိမ္ျပင္ဆင္ခ်က္ဟာ ဥပေဒအသစ္ျပဌာန္းသလိုပါပဲ။ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ၁၉ ခ်က္ ရွိခဲ့ပါတယ္။
အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ ၅ ခ်က္၊
ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ ေက်းရြြာတာ၀န္ခံ၊
ရြာအိမ္္မွဴး၊ ဆယ္အိမ္္မွဴး တို႔ုို့တြင္ ျပည့္္စုုံရမည့္္ အရည္အခ်င္းမ်ား သတ္မွတ္ခ်က္ ၅ ခ်က္၊
ေရြးခ်ယ္ပံု ၃ ခ်က္၊
တာဝန္ေပးအပ္ျခင္း ၄ ခ်က္၊
ပယ္ဖ်က္ျခင္း ၄ ခ်က္တို႔ ပါရိွပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ေဆြးေႏြးစရာကေတာ့ ပုဒ္မ ၉ ပါ ျပဌာန္းခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။
“၉။(က) ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၏ ရာထူးသက္တမ္းသည္ သာမန္အားျဖင့္္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ရာထူးသက္တမ္းအတိုင္း ျဖစ္သည္။ ယင္း၏ သက္တမ္းသည္ တစ္ဆက္တည္း နွစ္ကာလ မပ်က္ေစရ။ သို႔ရာတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးသက္တမ္း၏ ထက္ဝက္ မျပည့္ေသာ ၾကားျဖတ္တာဝန္ယူသည့္္ ကာလကို ရာထူး သက္တမ္းတစ္ခုဟု မသတ္မွတ္ရ။
( ခ ) ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးသည္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ သက္တမ္းသစ္ ကာလတြင္ ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး
အသစ္ေရြးခ်ယ္္ခန္႔အပ္တာဝန္ေပးၿပီးသည့္္ အခ်ိန္္အထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္္ရမည္ျဖစ္ၿပီး လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို စနစ္တက် လႊဲေျပာင္းေပးရမည္။”
အခု လက္ရွိတာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေတြဟာ သက္တမ္ကာလ ၂ နွစ္အတြင္းပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ရပ္ကြက္ေပါင္း ၃၀၄၄ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာအုပ္စုေပါင္း ၁၃၆၂၈ အုပ္စုရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေပါင္း ၁၆၆၇၂ ဦး ရိွေနပါတယ္။ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ား ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ျပဳျခင္း၊ တာဝန္မွယာယီ ရပ္ဆိုုိင္းျခင္း သို႔မဟုတ္ ရပ္စဲျခင္းနွင့္ အစားထိုးခန္႔အပ္ျခင္း ဆိုတဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ေတြကို စိစစ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ပုဒ္မ ၁၄ မွာ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ရဲ႕ က်န္းမာေရးေၾကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ ဆႏၵအေလ်ာက္ေသာ္လည္းေကာင္း တာဝန္မွနုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳထားပါတယ္။
တာဝန္မွ ယာယီ ရပ္ဆိုုင္းျခင္း သို႔မဟုတ္ ရပ္စဲျခင္းျပဳနိုင္ဖို႔ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီအခ်က္ေတြထဲက ျငိစြန္းမႈျဖစ္ေပၚမွသာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။
ပုဒ္မ ၁၅။(ခ) အခန္း(၅)ပါ လိုက္နာေစာင့္ထိန္းရမည့္ က်င့္ဝတ္တစ္ရပ္ရပ္ကို ေဖာက္ဖ်က္ျခင္း၊
(ဂ) တည္ဆဲဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရ အေရးယူခံရျခင္း၊
(ဃ) အျခားအရပ္ေဒသ တစ္ခုခုသို႔အၿမဲတမ္း ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္း၊
(င) ကြယ္လြန္ျခင္း၊
(စ) ဤဥပေဒအခန္း(၃)တြင္ ျပဌာန္းထားေသာ ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္္ ေက်းရြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၏ အရည္အခ်င္း ပ်က္ယြင္းျခင္း။
ဒီေတာ့ ေမးပါရေစ။ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ၁၆၆၇၂ ဦး လံုး ေဖာ္ျပပါ ပုဒ္မေတြနဲ႔ ျငိစြန္းေနလို႔ အခုလို အသစ္ေရြးခ်ယ္ေရး လုပ္ရတာပါလား?
တျပည္လံုးအတိုင္းအတာျဖင့္ ရပ္/ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး အသစ္ေရြးခ်ယ္ျခင္း ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ဟာ သမၼတအသစ္မွာပဲ လုပ္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ အျခားဘယ္သူမွာမွ လုပ္ပိုင္ခြင့္ မရွိပါဘူး။ ဒီအခ်က္ ပုဒ္မ ၉။ခ ျပဌာန္းခ်က္က ေဖာ္ျပေနပါတယ္။
ပုဒ္မ ၉။( ခ ) ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးသည္ ႏိုင္္ငံေတာ္သမၼတ၏ သက္တမ္းသစ္ ကာလတြင္ ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအသစ္ ေရြးခ်ယ္္ခန္႔အပ္တာဝန္ေပးၿပီးသည့္္ အခ်ိန္အထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္္ရ မည္ျဖစ္ၿပီး လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို စနစ္တက် လႊဲေျပာင္းေပးရမည္။
ေနာက္ေဆြးေႏြးရမည့္ ျပႆနာကေတာ့
ခ်ီးျမွင့္ေထာက္ပ့ံေငြ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ အခုလက္ရွိတာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ရပ္/ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားသည္ ရာထူးသက္တမ္း ၂ နွစ္အတြင္းသာ ရွိပါေသးတယ္။
ဒါကို အားလံုးဖယ္ရွားျပီး အသစ္ျပန္ေရြးမည္ဆိုသည္မွာ သက္တမ္းကာလျပည့္သတ္မွတ္ေပးရမည့္ အေျခအေန ရွိေနပါတယ္။
ရပ္/ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေတြကလည္း ၂၈။ (ခ) အရ ရပိုင္ခြင့္ကို ေတာင္းဆိုရပါလိမ့္မယ္။
"၂၈။ခ သက္တမ္းကာလအျပည့္ တာဝန္ကို ေက်ပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ပါက တစ္လုံးတစ္ခဲတည္း ခ်ီးျမွင့္ေငြ။"
ဒီလိုလုပ္ခဲ့ရင္ ဘာဆက္ျဖစ္ နိုင္ပါသလဲ?
၉။(က) ပါ ျပဌန္းခ်က္မ်ားထဲမွ " အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးသက္တမ္း၏ ထက္ဝက္ ထက္မပိုေသာ ၾကားျဖတ္တာဝန္ ယူသည့္္ကာလကို ရာထူး သက္တမ္းတစ္ခုဟု မသတ္မွတ္ရ။" ဆိုတဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ျပီး ျဖစ္သြားပါ လိမ့္မယ္။
တဆက္တည္းမွာ ေနာက္ထပ္ ျပႆနာတခ်က္က ေပၚလာျပန္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အစားထိုးတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရဲ႕ အခြင့္အေရး ျဖစ္ပါတယ္။ အစားထိုးေရြးခ်ယ္မည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေတြရဲ႕ သက္တမ္းဟာ ၃ နွစ္ အတြင္းသာ ရွိပါလိမ့္မယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ရာထူးကာလဟာ ပုဒ္မ ၁၆။ (ခ) မွာ " အစားထိုးတာဝန္ေပး အပ္ျခင္း ခံရေသာ ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၏ သက္တမ္း ကာလသည္ နုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳျခင္း သို႔မဟုတ္္ တာဝန္မွ ရပ္စဲျခင္းခံရသူ၏ က်န္သက္တမ္းကာလ အတြက္သာ ျဖစ္ရမည္။" လို႔ ျပဌာန္းခ်က္အရ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ၃ နွစ္ကာလ တာဝန္ယူမႈကို သက္တမ္းျပည့္ထားျပီး တလံုးတည္း ခ်ီးျမွင့္ေငြ ေပးမည္လား ဆိုတဲ့ ကိစၥဟာ ေပၚလာပါတယ္။
ဒီေတာ့ အခုလို ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအသစ္ ျပန္လည္ေရြးခ်ယ္ျခင္းသည္ ဥပေဒေရးရာအရ လြန္စြာမွားယြင္းေနပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ မိမိ ျပဌာန္းထားတဲ့ ဥပေဒေတြကို ေလးစားလိုက္နာဖို႔ အေရးႀကီးလွပါတယ္။
Governing body က အမွားႀကီး မွားေနရင္ ျပည္သူကို ဦးေဆာင္ဖို႔ ဆိုသည္မွာ မအပ္မရာလို႔သာ ေျပာပါရေစ။
အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ႀကီး ခင္ဗ်ာ--- ကိုယ္တိုင္ တဖြဖြေျပာခဲ့ေသာ
Rule of law ဆိုတာကို မိမိအစိုးရအေနနဲ႔ လိုက္နာဖို႔ တိုက္တြန္းလိုက္ရပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီ မွတ္ေက်ာက္မွာေတာ့ ငရဲမီး မဆိုထားနဲ႔ ေလတိုးတာနဲ႔တင္ အေရာင္မဲ့ေနျပီဆိုတာလည္း သတိေပးအပ္ပါေၾကာင္း
#DrKyawSwe(GuidingStar)
#ဒီမိုကေရစီမွတ္ေက်ာက္
ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အသက္ဟာ Rule of law လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ျပဌာန္းထားတဲ့ ဥပေဒနည္းလမ္း အတိုင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္းလို႔ ဆိုလိုတာပါ။
ဥပေဒ အထိန္းအကြပ္မရွိဘဲ ထင္ရာစိုင္းျခင္းဟာ အာဏာရွင္ စနစ္ပါဘဲ။ အာဏာရွင္စနစ္ကိုေတာ့ ဘယ္သူမွ လိုလားေတာင့္တၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ အာဏာရွင္စနစ္ကို ေတာ္လွန္ခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီဆိုတာကို တတြတ္တြတ္ေအာ္ခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီအေရး လႈပ္ရွားခဲ့တဲ့ အစိုးရ လက္ထက္မွာ နင္ လားဟဲ့ ဒီမိုကေရစီ လို႔ ေမးရပါေတာ့မယ္။ အာဏာရွင္စနစ္ဆိုတာမွာေတာင္ ကြန္ျမဴနစ္အာဏာရွင္စနစ္ မဟုတ္။ စစ္အာဏာရွင္ထက္လည္း လက္ေစာင္းထက္ေနတယ္။ ဒီေတာ့ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ကို တည္ေထာင္ေနသလား ဆိုတာ ေတြးစရာ ျဖစ္လာျပီ။
အခုရက္ပိုင္းမွာ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားကို ျပန္လည္ ေရြးခ်ယ္မယ္လို႔ သတင္းေတြ ထြက္ေနပါတယ္။ တခ်ိဳ႕နယ္ေတြမွာ ေၾကညာေနျပီလို႔ေတာင္ ၾကားရပါတယ္။ ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ဟာ ဥပေဒနည္းလမ္းတက် လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ဟုတ္မဟုတ္ဆုိတာ ေျပာစရာ ျဖစ္လာပါျပီ။
ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒသည္ ပထမအႀကိမ္ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းမွာ ဒီမိုကေရစီေခတ္ ပထမဆံုး ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ဥပေဒအမွတ္ ၁ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ဥပေဒ
၂၀၁၂ ခုနွစ္ မွာ ပထမအႀကိမ္ ျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ား အေနျဖင့္ ဓမၼခိုင္းေစမႈ
ကို တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၆ခုနွစ္မွာ ဒုတိယအႀကိမ္ ျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားရဲ႕ ရာထူးသက္တမ္းကို သတ္မွတ္ခဲ့ျပီး သက္တမ္းသည္ သုံးႀကိမ္ထက္ မပိုေစရ လို႔ တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒုတိယအႀကိမ္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ သက္တမ္းတြင္ ၂၀၁၆ ခုနွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂ ရက္ မွာ တတိယအႀကိမ္ ျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ တတိယအႀကိမ္ျပင္ဆင္ခ်က္ဟာ ဥပေဒအသစ္ျပဌာန္းသလိုပါပဲ။ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ၁၉ ခ်က္ ရွိခဲ့ပါတယ္။
အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ ၅ ခ်က္၊
ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ ေက်းရြြာတာ၀န္ခံ၊
ရြာအိမ္္မွဴး၊ ဆယ္အိမ္္မွဴး တို႔ုို့တြင္ ျပည့္္စုုံရမည့္္ အရည္အခ်င္းမ်ား သတ္မွတ္ခ်က္ ၅ ခ်က္၊
ေရြးခ်ယ္ပံု ၃ ခ်က္၊
တာဝန္ေပးအပ္ျခင္း ၄ ခ်က္၊
ပယ္ဖ်က္ျခင္း ၄ ခ်က္တို႔ ပါရိွပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ေဆြးေႏြးစရာကေတာ့ ပုဒ္မ ၉ ပါ ျပဌာန္းခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။
“၉။(က) ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၏ ရာထူးသက္တမ္းသည္ သာမန္အားျဖင့္္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ရာထူးသက္တမ္းအတိုင္း ျဖစ္သည္။ ယင္း၏ သက္တမ္းသည္ တစ္ဆက္တည္း နွစ္ကာလ မပ်က္ေစရ။ သို႔ရာတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးသက္တမ္း၏ ထက္ဝက္ မျပည့္ေသာ ၾကားျဖတ္တာဝန္ယူသည့္္ ကာလကို ရာထူး သက္တမ္းတစ္ခုဟု မသတ္မွတ္ရ။
( ခ ) ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးသည္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ သက္တမ္းသစ္ ကာလတြင္ ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး
အသစ္ေရြးခ်ယ္္ခန္႔အပ္တာဝန္ေပးၿပီးသည့္္ အခ်ိန္္အထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္္ရမည္ျဖစ္ၿပီး လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို စနစ္တက် လႊဲေျပာင္းေပးရမည္။”
အခု လက္ရွိတာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေတြဟာ သက္တမ္ကာလ ၂ နွစ္အတြင္းပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ရပ္ကြက္ေပါင္း ၃၀၄၄ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာအုပ္စုေပါင္း ၁၃၆၂၈ အုပ္စုရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေပါင္း ၁၆၆၇၂ ဦး ရိွေနပါတယ္။ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ား ႏႈတ္ထြက္ခြင့္ျပဳျခင္း၊ တာဝန္မွယာယီ ရပ္ဆိုုိင္းျခင္း သို႔မဟုတ္ ရပ္စဲျခင္းနွင့္ အစားထိုးခန္႔အပ္ျခင္း ဆိုတဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ေတြကို စိစစ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ပုဒ္မ ၁၄ မွာ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ရဲ႕ က်န္းမာေရးေၾကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ ဆႏၵအေလ်ာက္ေသာ္လည္းေကာင္း တာဝန္မွနုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳထားပါတယ္။
တာဝန္မွ ယာယီ ရပ္ဆိုုင္းျခင္း သို႔မဟုတ္ ရပ္စဲျခင္းျပဳနိုင္ဖို႔ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီအခ်က္ေတြထဲက ျငိစြန္းမႈျဖစ္ေပၚမွသာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။
ပုဒ္မ ၁၅။(ခ) အခန္း(၅)ပါ လိုက္နာေစာင့္ထိန္းရမည့္ က်င့္ဝတ္တစ္ရပ္ရပ္ကို ေဖာက္ဖ်က္ျခင္း၊
(ဂ) တည္ဆဲဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရ အေရးယူခံရျခင္း၊
(ဃ) အျခားအရပ္ေဒသ တစ္ခုခုသို႔အၿမဲတမ္း ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္း၊
(င) ကြယ္လြန္ျခင္း၊
(စ) ဤဥပေဒအခန္း(၃)တြင္ ျပဌာန္းထားေသာ ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္္ ေက်းရြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၏ အရည္အခ်င္း ပ်က္ယြင္းျခင္း။
ဒီေတာ့ ေမးပါရေစ။ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ၁၆၆၇၂ ဦး လံုး ေဖာ္ျပပါ ပုဒ္မေတြနဲ႔ ျငိစြန္းေနလို႔ အခုလို အသစ္ေရြးခ်ယ္ေရး လုပ္ရတာပါလား?
တျပည္လံုးအတိုင္းအတာျဖင့္ ရပ္/ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး အသစ္ေရြးခ်ယ္ျခင္း ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ဟာ သမၼတအသစ္မွာပဲ လုပ္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ အျခားဘယ္သူမွာမွ လုပ္ပိုင္ခြင့္ မရွိပါဘူး။ ဒီအခ်က္ ပုဒ္မ ၉။ခ ျပဌာန္းခ်က္က ေဖာ္ျပေနပါတယ္။
ပုဒ္မ ၉။( ခ ) ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးသည္ ႏိုင္္ငံေတာ္သမၼတ၏ သက္တမ္းသစ္ ကာလတြင္ ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအသစ္ ေရြးခ်ယ္္ခန္႔အပ္တာဝန္ေပးၿပီးသည့္္ အခ်ိန္အထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္္ရ မည္ျဖစ္ၿပီး လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ားကို စနစ္တက် လႊဲေျပာင္းေပးရမည္။
ေနာက္ေဆြးေႏြးရမည့္ ျပႆနာကေတာ့
ခ်ီးျမွင့္ေထာက္ပ့ံေငြ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ အခုလက္ရွိတာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ရပ္/ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားသည္ ရာထူးသက္တမ္း ၂ နွစ္အတြင္းသာ ရွိပါေသးတယ္။
ဒါကို အားလံုးဖယ္ရွားျပီး အသစ္ျပန္ေရြးမည္ဆိုသည္မွာ သက္တမ္းကာလျပည့္သတ္မွတ္ေပးရမည့္ အေျခအေန ရွိေနပါတယ္။
ရပ္/ေက်းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေတြကလည္း ၂၈။ (ခ) အရ ရပိုင္ခြင့္ကို ေတာင္းဆိုရပါလိမ့္မယ္။
"၂၈။ခ သက္တမ္းကာလအျပည့္ တာဝန္ကို ေက်ပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ပါက တစ္လုံးတစ္ခဲတည္း ခ်ီးျမွင့္ေငြ။"
ဒီလိုလုပ္ခဲ့ရင္ ဘာဆက္ျဖစ္ နိုင္ပါသလဲ?
၉။(က) ပါ ျပဌန္းခ်က္မ်ားထဲမွ " အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးသက္တမ္း၏ ထက္ဝက္ ထက္မပိုေသာ ၾကားျဖတ္တာဝန္ ယူသည့္္ကာလကို ရာထူး သက္တမ္းတစ္ခုဟု မသတ္မွတ္ရ။" ဆိုတဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ျပီး ျဖစ္သြားပါ လိမ့္မယ္။
တဆက္တည္းမွာ ေနာက္ထပ္ ျပႆနာတခ်က္က ေပၚလာျပန္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အစားထိုးတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရဲ႕ အခြင့္အေရး ျဖစ္ပါတယ္။ အစားထိုးေရြးခ်ယ္မည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေတြရဲ႕ သက္တမ္းဟာ ၃ နွစ္ အတြင္းသာ ရွိပါလိမ့္မယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ရာထူးကာလဟာ ပုဒ္မ ၁၆။ (ခ) မွာ " အစားထိုးတာဝန္ေပး အပ္ျခင္း ခံရေသာ ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၏ သက္တမ္း ကာလသည္ နုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳျခင္း သို႔မဟုတ္္ တာဝန္မွ ရပ္စဲျခင္းခံရသူ၏ က်န္သက္တမ္းကာလ အတြက္သာ ျဖစ္ရမည္။" လို႔ ျပဌာန္းခ်က္အရ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ၃ နွစ္ကာလ တာဝန္ယူမႈကို သက္တမ္းျပည့္ထားျပီး တလံုးတည္း ခ်ီးျမွင့္ေငြ ေပးမည္လား ဆိုတဲ့ ကိစၥဟာ ေပၚလာပါတယ္။
ဒီေတာ့ အခုလို ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအသစ္ ျပန္လည္ေရြးခ်ယ္ျခင္းသည္ ဥပေဒေရးရာအရ လြန္စြာမွားယြင္းေနပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ မိမိ ျပဌာန္းထားတဲ့ ဥပေဒေတြကို ေလးစားလိုက္နာဖို႔ အေရးႀကီးလွပါတယ္။
Governing body က အမွားႀကီး မွားေနရင္ ျပည္သူကို ဦးေဆာင္ဖို႔ ဆိုသည္မွာ မအပ္မရာလို႔သာ ေျပာပါရေစ။
အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ႀကီး ခင္ဗ်ာ--- ကိုယ္တိုင္ တဖြဖြေျပာခဲ့ေသာ
Rule of law ဆိုတာကို မိမိအစိုးရအေနနဲ႔ လိုက္နာဖို႔ တိုက္တြန္းလိုက္ရပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီ မွတ္ေက်ာက္မွာေတာ့ ငရဲမီး မဆိုထားနဲ႔ ေလတိုးတာနဲ႔တင္ အေရာင္မဲ့ေနျပီဆိုတာလည္း သတိေပးအပ္ပါေၾကာင္း
#DrKyawSwe(GuidingStar)
Post a Comment